آیا اخلاق بشری ثابت است ؟

آیا اخلاق بشری ثابت است ؟

پس از فرود انسان بر زمین و شکل گیری منطق و عقل در رفتار وی نوعی وجه رفتاری خاص در آن عقل عجین گشت که او را از جانداران دیگر مجزا می ساخت و در بین آنانی که خود از چنین خصوصیتی بهره مند بودند شاخصه های مشترک و ثابتی وجود داشت که بدان برای یکدیگر استناد و در صورت به فعل رسیدن آن رضایت و یا انزجار نفسانی را به همراه خود می کشاند . اخلاق در واقع همان صفت ثابتی در نهاد عام بشریت است که می توان به چنین رفتار هایی اطلاق کرد . 
برای تشریح چنین خصه نه می توان گفت عقل و یا منطق همان اخلاق است و نه اخلاق همان عقل و یا منطق بل دو جریان متفاوتیست که در ارتباط مستقیم با هم سیر می کنند نبود یکی از آن دو انسان را به بی راهه می کشد و تعادل نظام انسانی را دچار خدشه می کند لذا در جواب آنان دسته که معتقدند اخلاق بشری نسبیست ، اگر به شاکله اصلی رفتارها بازگردیم می بینیم ثابت است .
مثلا هیچ کسی دفاع از خود را نهی نمی کند هیچ کس کمک به همنوع خود را در شرایط عادی مورد ملامت قرار نمی دهد هیچ کس خیانت را خوب نمی داند هیچ کس دروغ را تایید نمی کند و این خصه در نهاد بشر با ظهور عقل و تفوق انسان بر دیگر موجودات در انسان به عنوان یک خصه ای جدا اما ثابت در نهاد او ایجاد شده است .
پس اگر بخوایم بگوییم تفاوت انسان و حیوان درچیست باید اخلاق را نه در ذیل عقلانیت بلکه به عنوان مورد ثانی دیگر مطرح کرد 
و اگر خوب ذات انسان را مورد تدقیق قرار دهیم می بینیم عنصر مهم لا یرای
موجود در نهاد انسان (اخلاق) سبب زایش چیزی به نام وجدان ، ضمیر عاطفی و احساسی انسان شده که توسط المان های مشترک و ثابت ، حس همدردی را بین دو انسان که ممکن است در دو فضای کاملا متفاوت نیز باشند را تحریک و یک ارتباط معنا داری را برایشان تعریف و سبب تهییج آنان شود .

لهذا زمانی که وارد شاکله کلی مسائل اخلاقی می شویم هم پیوندی آن را به عنوان یک نهاد مختلف با منطق و عقلانیت را در انسان می بینیم و نیز مسئله ثبات آن در عموم بشر .


" محمد نبهان "
17 جولای 2014